Wat gebeurt er aan de hemel?
Astrokalender voor een gewone verrekijker - September 2025
Het wordt bijtijds donker en de temperaturen zijn nog behaaglijk. De perfecte tijd om met je verrekijker de sterrenhemel te bewonderen!
Zo 7 sep: maansverduistering
Vroeg op de avond vindt er een totale maansverduistering plaats. De zichtbaarheid vanuit Nederland is deze keer niet optimaal, maar het blijft een bijzonder boeiend verschijnsel!
Bij haar opkomst rond 20.11 uur bevindt de maan zich al midden in de schaduw van de aarde. Als het donker zou zijn, zou je de maan als een mysterieuze, koperkleurige bol aan de hemel zien staan – een zogenaamde bloedmaan. Helaas is dat niet meteen zichtbaar, want de zon is dan nog (net) niet onder. De vraag is: hoe snel wordt de verduisterde maan zichtbaar tijdens de invallende schemering? Veel zal afhangen van de helderheid van de lucht.
Om 20.53 uur verlaat de maan de kernschaduw van de aarde en wordt het eerste zonlicht weerkaatst. Tegen 22.00 uur is de maan weer volledig zichtbaar. Rond 23.00 uur straalt de volle maan weer op haar helderst.
Ma 8 sep: Maan, Saturnus en Neptunus vlak bij elkaar
De Maan en Saturnus staan vanavond maar zo'n 1,7 graden uit elkaar. Neptunus staat deze maand in de buurt van Saturnus en staat dus ook in het zelfde beeldveld van een verrekijker. De voor 98% verlichte maan maakt het echter moeilijk om het zwakke lichtpuntje van de planeet te spotten. Gelukkig is het beeld van de maan en Saturnus zo bij elkaar van zichzelf al mooi.
Vrij 12 sep: Maan bedekt Plejaden
De nog voor tweederde vol verlichte maan bedekt de sterrengroep Plejaden. De sterren verdwijnen aan de lichte kant van de maan en komen aan de donkere kant weer tevoorschijn.
23.01 uur: De ster Electra (m3,7) verschijnt ter hoogte van Mare Crisium
23.01 uur: Bedekking Maia (m3,9)
23.21 uur: Merope (m4,1) verschijnt
23.53 uur: Alcyone (m2,9) verschijnt
00.22 uur: Pleione (m5,1) verschijnt aan de zuidelijke rand
Di 16 sep: Maan bij Jupiter en Castor en Pollux
De maan, Jupiter en de heldere sterren Castor en Pollux staan fraai bij elkaar in de buurt. Het tafereel wordt nog mooier door de omringende heldere sterren, en planeet Venus dichter bij de horizon
Wo 17 sep: Maan bij Jupiter en Castor en Pollux
Net als gisteren zorgen de Maan, Jupiter, Venus en veel heldere sterren voor een schitterende ochtendhemel.
Do 18 - Vr 19 sep: Maansikkel bij Venus en Regulus
In de vroege ochtend van 19 september staat de smalle maansikkel (7% verlicht) rechtsboven de planeet Venus, die vlak bij de ster Regulus staat.
Plaatje volgt.
Vr 19 sep: De maan bedekt Venus (Overdag)
Na de samenstand van de vroege ochtend kruipt de maan steeds dichter naar Venus en schuift er tegen 14.00 uur uiteindelijk overheen. Dit gebeurt op slechts 27 graden van de zon en is zodoende een moeilijk waarneembare bedekking. De maansikkel is dusdanig smal en bleek, dat het makkelijker is om Venus te vinden aan de daghemel i.p.v. de maan. Zie hier tips om Venus overdag te vinden met een verrekijker.
Rond 15.15 uur komt Venus weer tevoorschijn aan de 'donkere' rand van de maan.
Vr 19 - Za 20 sep: Maansikkel bij Venus en Regulus
De maan trekt onverstoorbaar verder oostelijk aan de hemel en is in de vroege ochtend van 20 september nog maar voor 3% verlicht. Ze staat nu laag boven de horizon linksonder het stel Venus / Regulus.
En verder:
Nova T Coronae Borealis
Hou sterrenbeeld Noorderkroon in de gaten! Nog steeds wachten we op het moment dat daar een 'nieuwe ster' - een nova - gaat verschijnen. We hadden gedacht dat het in 2024 zou gebeuren. Wordt het 2025 of toch 2026? Lees meer in dit artikel over Nova T Coronae Borealis.
Tot slot van dit maandoverzicht de maanfasen op een rijtje. Deepsky waarnemingen gaan het best rond nieuwe maan en op avonden bij laatste kwartier en de dagen daarna. Bij eerste kwartier en volle maan stoort de maan tijdens de avonduren.
Bronnen: Sterrengids 2025, Jaarboek sterrenkunde 2025, Sterren en planeten 2025, hemel.waarnemen.com, Stellarium en SkySafari Pro.